Op de A1 zagen automobilisten woensdagochtend een opmerkelijk tafereel. In de stoet van het boerenprotest reed een zwarte pick-uptruck mee met daarop een houten doodskist met de naam ‘Jesse’. Dat lijkt een verwijzing naar GroenLinks-leider Jesse Klaver.
“Iets ludieks”, zo omschrijft de voorman van het boerenprotest de grafkist. “Politiek gezien is het beleid waar Jesse Klaver voor staat, wat ons betreft dood. Wat hij wil, heeft geen kans”, zegt Mark van de Oever van het Farmers Defense Force tegen het AD.
Klaver heeft zich in het verleden kritisch uitgelaten over de omvang van de veestapel in Nederland. Samen met D66-Kamerlid Tjeerd de Groot was hij twee weken geleden ook al mikpunt van woede bij een grote boerendemonstratie op het Malieveld, waar zij massaal werden uitgejouwd. Beide parlementariërs pleiten voor een forse inkrimping van de veestapel, zodat de natuur minder wordt belast door de stikstofuitstoot van de landbouw.
Klaver is niet van plan zich te laten intimideren door protesterende boeren, laat hij weten in reactie op een filmpje op Twitter. “Je mag middelvingers naar me opsteken, je mag me uitjouwen op een demonstratie. Er wordt zelfs actiegevoerd met een grafkist met mijn naam erop”, zegt Klaver. “Maar ik blijf vertellen over waar ik in geloof. Het systeem van de bio-industrie is niet houdbaar.”
Grafstemming op de A1. @groenlinks @jesseklaver #RIP #Boerenactie pic.twitter.com/TBQF2H2Z7B
— Harmen van der Veen (@Harmen_vd_Veen) 16 oktober 2019
D66-fractievoorzitter Rob Jetten spreekt van een "luguber beeld" en doet een oproep aan de demonstrerende boeren. "Jullie krijgen alle vrijheid je mening te geven, maar gun die vrijheid ook een ander."
Boerenprotest in De Bilt
Woensdag demonstreren boeren opnieuw tegen de stikstofaanpak van de overheid, waarvan zij de dupe zeggen te zijn. Ze begonnen hun protestdag in Bilthoven om hun scepsis over stikstofcijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) te laten horen. Dat verliep zonder noemenswaardige incidenten.
Een aantal boeren heeft wel per auto geprobeerd het gebouw van het RIVM in Bilthoven te bereiken, terwijl was afgesproken dat op een sportterrein in De Bilt actie zou worden gevoerd. Die boeren zijn teruggestuurd, meldde een politiewoordvoerder. Zij hebben daar zonder problemen gehoor aan gegeven.
Ook bleken toch wat tractoren in de buurt van het instituut te rijden. Volgens de gemeentewoordvoerder probeerden een paar boeren "binnendoor te gaan". "Maar zij hebben hun weg daar niet kunnen vervolgen. Ze zijn niet bij het RIVM terechtgekomen en zijn de goede kant op geleid."
Boeren negeren rode kruizen op A12
Daarna reden de boeren door naar Den Haag, waar het programma op de Koekamp, het veld naast het Centraal Station, in de loop van de middag begint. Dat ging niet zonder incidenten. Rijkswaterstaat heeft de A12 afgesloten wegens de grote drukte, maar protesterende boeren negeerden massaal de rode kruizen. De politie was machteloos. "Het was voor ons niet veilig genoeg om daar te blijven staan", zegt een woordvoerster. "Als ze gewoon doorrijden, blijf je niet staan. We hebben in de binnenstad niet voor niets materieel van Defensie staan", voegt ze eraan toe.
Aanvankelijk wilden de boeren naar het Binnenhof, maar daar stak de gemeente Den Haag een stokje voor. De binnenstad is afgezet door de politie en het leger. Toch geeft de politie op de Utrechtsebaan in Den Haag vijftien boeren staande gehouden die naar het Binnenhof wilden om te protesteren.
Ook staan er opnieuw tractoren op het Malieveld, hoewel dat niet was afgesproken.
Burgemeester Johan Remkes van Den Haag roept de boeren woensdag op om de gemaakte afspraken te respecteren. De door defensievrachtwagens afgezette zone is en blijft niet toegankelijk voor tractoren", aldus Remkes. "Onderdeel van deze afspraken is dat er vanwege de veiligheid rond het Binnenhof en in het Haagse centrum geen ruimte is voor demonstraties."
In de avond maken de boeren er een feestje van met een dj. Afgesproken is dat het vanaf 22.00 uur stil is. De volgende ochtend is er nog een boerenontbijt op de Lange Vijverberg. Officieel mogen de boeren niet in de openbare ruimte overnachten. Mensen moeten zelf voor slaapgelegenheid zorgen.